Fréttir
Vakin er athygli á fræðslufundi Sart sem haldinn verður 9. október.
Skraning er nauðsynleg: https://forms.office.com/e/bU1Ej4ebZe
Fréttir
Grein á Vísi vekur athygli á manneklu í rafiðnaði í Evrópu – íslenska menntakerfið ræður ekki við eftirspurnina.
Í nýlegri umfjöllun á Vísi eftir Kristján D. Sigurbergsson, framkvæmdastjóra Sart er fjallað um þann vanda sem blasir við í mörgum Evrópulöndum vegna skorts á faglærðu rafiðnaðarfólki. Vaxandi verkefni í tengslum við orkuskipti, rafvæðingu samgangna og stækkun orkuinnviða hafa skapað mikla eftirspurn eftir menntuðu starfsfólki, en nýliðun í greininni heldur ekki í við þörfina. Í greininni er byggt á gögnum samtakanna EuropeOn, sem Samtök rafverktaka (SART) eiga aðild að.
Í gögnum EuropOn kemur fram að sé ekki brugðist við manneklu og hindrunum í menntakerfinu, er hætta á að orkutengd uppbygging og græn orkuskipti í Evrópu muni dragist verulega.
Íslenskt skólakerfi ræður ekki við áhuga nemenda
Svipaða þróun má sjá hér á landi. Áhugi á námi í rafiðngreinum er mikill og stöðug eftirspurn er á vinnumarkaði eftir faglærðu rafiðnaðarfólki. Hins vegar ráða framhaldsskólarnir ekki við þann fjölda sem sækir um – einkum vegna skorts á fjármagni, aðstöðu og kennslutækjum.
Þessi staða kemur sérstaklega niður á fullorðnu fólki sem hyggst ljúka námi í kvöldskóla. Fjöldi umsækjenda kemst ekki að vegna þess að hvorki er til staðar næg aðstaða né fjárveitingar sem gera skólunum kleift að fjölga nemendum. Þannig verður eftirspurn eftir námi ekki mætt, þrátt fyrir skýra þörf og vilja til að hefja eða ljúka námi.
Samtök rafverktaka kalla eftir úrbótum
SART hafa ítrekað bent á mikilvægi þess að auka framlög til rafiðnnáms, bæta aðstöðu í skólum og tryggja að námið sé aðgengilegt bæði ungmennum og fullorðnum sem vilja mennta sig á þessu sviði. Ef ekki tekst að tryggja nægilegt framboð af menntuðu fagfólki mun það hafa áhrif á hraða orkuskipta og getu samfélagsins til að bregðast við loftslagsáskorunum.
Að mati SART er tímabært að stokka upp forgangsröðun í fjárveitingum til framhaldsskólanna og koma á fót markvissum aðgerðum sem styðja við nýliðun í rafiðnaði. Þar þarf að horfa sérstaklega til kvöldnáms og endurmenntunar, sem gegna lykilhlutverki í að fjölga faglærðu fólki á vinnumarkaði.
Fréttir
Reykjavíkurborg hefur auglýst útboð á rammasamningi um þjónustu rafverktaka vegna viðhalds og viðgerða á götulýsingar- og umferðarljósakerfi borgarinnar. Um er að ræða umfangsmikið verkefni sem spannar bæði reglubundið viðhald og neyðarviðgerðir.
Umfangsmikil vinna við kerfi borgarinnar
Verkið felur meðal annars í sér:
• Reglubundið eftirlit og vöktun
• Bilanaleit og viðgerðir
• Vinnu við jarðstrengi og götuskápa
• Uppsetningu og skipti á ljósastaurum og lömpum
• Neyðarviðgerðir og uppsetningu ljósabúnaðar
Útboðið er skipt í tvo hluta og er bjóðendum heimilt að bjóða í annan hvorn eða báða hluta. Einungis eitt tilboð má þó leggja fram í hvorn hluta.
Tímabil og verðmæti samnings
Rammasamningurinn gildir í eitt ár með möguleika á þrígangs framlengingu um eitt ár í senn, að hámarki í fjögur ár. Hámarksheildarverðmæti samningsins er áætlað 840 milljónir króna með virðisaukaskatti. Ekki er tryggt ákveðið lágmarksmagn kaupa.
Helstu dagsetningar
• Fyrirspurnarfrestur bjóðenda: 1. ágúst 2025 kl. 12:00
• Svarfrestur kaupanda: 7. ágúst 2025 kl. 12:00
• Tilboðsfrestur og opnun tilboða: 14. ágúst 2025 kl. 10:00
• Gildistími tilboða: 12 vikur frá opnunardegi
Útboðið er auglýst innan EES og fer fram á útboðsvef Reykjavíkurborgar. Hlekkur á vefinn: https://utbod.reykjavik.is/aspx/Home
Tækifæri fyrir félagsmenn SART
Þetta útboð býður upp á mikilvægt tækifæri fyrir félagsmenn í Samtökum rafverktaka til að koma að viðhaldi og þróun innviða í höfuðborginni. Félagsmenn eru hvattir til að kynna sér útboðsgögn og íhuga þátttöku. Verkefni af þessu tagi styðja við stöðuga atvinnu í greininni og efla hlutverk rafverktaka í opinberum framkvæmdum.
Fréttir
Áhugi á uppsetningu sólarvirkja hefur aukist verulega á undanförnum árum, bæði hér á landi og víðar. Með framförum í tækni er nú raunhæfur möguleiki að nýta sólarorku til raforkuframleiðslu jafnvel á norðlægum slóðum eins og á Íslandi.
Sólarvirki í stuttu máli
Sólarorkukerfi samanstanda af sólarsellum sem umbreyta sólarljósi í rafmagn. Raforkan verður til sem jafnstraumur sem síðan er breytt í riðstraum með svokölluðum áriðli (inverter), þannig að hægt sé að nota hana í hefðbundin raftæki á heimilum.
Nauðsynlegt að fara að settum reglum
Þrátt fyrir að sólarorkukerfi séu ekki enn orðin algeng á Íslandi, hefur uppsetning þeirra aukist gríðarlega í Evrópu. Í kjölfarið hafa komið upp tilvik um bruna og truflanir á rafbúnaði og fjarskiptum. Slík atvik undirstrika mikilvægi þess að velja vandaðan og samhæfan búnað og fá sérhæfða aðila til verksins.
Sérstaklega skiptir máli að:
- Allur búnaður uppfylli gildandi kröfur og staðla.
- Íhlutir séu keyptir frá aðilum með reynslu til að tryggja samhæfni og draga úr áhættu á truflunum.
- Uppsetning og tenging fari fram á ábyrgð löggilts rafverktaka sem tilkynnir verkið til HMS.
Byggingarleyfi og burðarþol
Við uppsetningu á þaki þarf að huga að burðarþoli og vindálagi, auk þess sem uppsetning getur verið byggingarleyfisskyld eða tilkynningarskyld til byggingarfulltrúa sveitarfélags.
HMS gefur út verklýsingar
Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS) hefur gefið út verklýsingu VL 3.040 sem fjallar um raflagnir sólarvirkja. Þar er fjallað um reglugerð um raforkuvirki (rur) og viðeigandi staðla, þar á meðal ÍST HD 60364, sem lúta að öruggri og rétt útfærðri uppsetningu rafbúnaðar.
Samantekt
Sólarorka býður upp á spennandi tækifæri fyrir sjálfbæra orkuöflun, en nauðsynlegt er að vanda til verka og fylgja settum reglum og stöðlum. Samtök rafverktaka leggja áherslu á að skapa öruggt og traust rekstrarumhverfi fyrir nýja tækni og hvetja til þess að fyrirtæki sem starfa á þessu sviði tileinki sér faglega vinnubrögð og nýti sér leiðbeiningar opinberra aðila. Þetta tryggir bæði öryggi og framgang grænna orkulausna á Íslandi.
Fréttir
Áhersla á öryggi raforkukerfa, nýja tækni og löggjafarmál í Evrópu
Framkvæmdastjórar innan Evrópskra samtaka rafverktaka sem aðild eiga að EuropeOn komu saman á fundi í Edinborg dagana 21-23 maí, en gestgjafar fundarins voru skosku rafverktakasamtökin Select, sem í ár fagna 125 ára afmæli sínu. Fundurinn beindi sjónum að stefnumótun og nýjustu þróun í orkumálum, með sérstakri áherslu á viðbrögð við áskorunum sem tengjast innviðum og sjálfbærni raforkukerfa.
Svartur dagur í spænska orkukerfinu
Raúl Rodriguez greindi frá straumleysi sem varð á Spáni þann 28. apríl og rakti það til óhóflegrar innspýtingar endurnýjanlegrar orku inn á ofhlaðið flutningskerfi. Hann lagði áherslu á að koma þyrfti á formlegu samtali milli dreifi- og flutningskerfisaðila til að styrkja seiglu orkukerfa og getu þeirra til að bregðast við sívaxandi orkuþörf og minnkandi fyrirsjáanleika í loftslagsmálum.
Seigla og öryggi rafmagnskerfa
Umræður héldu áfram um mikilvægi þess að efla seiglu í raforku- og fjarskiptakerfum. Esther Dijk, fulltrúi Hollands, lagði áherslu á nauðsyn þess að bregðast við kerfisbilunum með samhæfðum aðgerðum með það að markmiði að tryggja aðgang að rafmagni og vatni. Alexander Neuhäser fulltrúi Þýskalands lagði til að hugtakanotkun um orkuskipti og öryggi yrði einfölduð með því að tala einfaldlega um "seiglu rafmagnsinnviða" og benti á mikilvægi jarðhitalausna í því samhengi.
Þjóðlegar áskoranir og efnahagsleg þróun
Fulltrúar frá meðal annars Sviss og Austurríki sögðu frá breyttum reglum í heimalöndum sínum. Í Sviss var lýst áhyggjum af nýjum reglugerðum, en í Austurríki höfðu skattfríðindi tengd endurnýjanlegum orkugjöfum verið afnumin. Í Frakklandi er starfsemi rafverktaka enn með nokkuð stöðugu móti, þó að erfiðleikar væru í íbúðamarkaði. Fulltrúi Sart greindi frá hraðri fólksfjölgun og örum vexti íslenska hagkerfisins sl. 10 ár, en einnig þeim áskorun sem fylgir háum stýrivöxtum og minnkandi framboði á íbúðarhúsnæði.
Aðgerðaáætlun um rafvæðingu og lagasetning í farvatninu
Kynnt var aðgerðaáætlun EU um rafvæðingu sem miðar að því að lækka orkukostnað og efla græna innkaupastefnu hins opinbera. Þá var rætt um innleiðingu nýrra reglna um orkunýtingu, sem eru nú að færast inn í landslög með stuttan frest til útfærslu.
Mikilvægi samstarfs
Að lokum var fjallað um kosti og galla mögulegrar sameiningar EuropeOn við önnur samtök með svipuð markmið og áhrifin sem slík sameining gæti haft á hagsmunagæslu. Sameiginleg niðurstaða fundarins var að þörf væri á öflugri samvinnu til að ná fram meiri áhrifum í stefnumótun stjórnvalda og tryggja öryggi og sjálfbærni í rafmagnsinnviðum framtíðarinnar.
Pétur Hákon Halldórsson formaður Sart, Alan Wilson framkvæmdastjóri Select og Kristján Daníel Sigurbergsson framkvæmdastjóri Sart.
Fréttir
Samtök rafverktaka (Sart) héldu fjölmennan félagsfund 15. maí sl. þar sem fjallað var um stöðu og þróun rafmagnsöryggisgáttar HMS og fyrirhugaðar veflausnir dreifiveitna fyrir rafrænar þjónustubeiðnir.
Kynning frá HMS og helstu þátttakendur
Á fundinum fluttu framsögu Valgerður Sigurðardóttir, vörustjóri hjá HMS, og Óskar Frank Guðmundsson, sérfræðingur hjá stofnuninni. Þau kynntu áform um nýja rafmagnsöryggisgátt sem þróuð er í tengslum við Mannvirkjaskrá og önnur kerfi HMS. Fram kom að umfangsmikil þarfagreining hafi farið fram með aðkomu hagaðila. Sérstaklega var nefnd Fagnefnd Sart, skipuð reyndum rafverktökum, sem hefur tekið virkan þátt í þeirri vinnu.
Auk þeirra tóku til máls Brynja Ragnarsdóttir, forstöðukona þjónustu, Rakel Rós Sveinsdóttir, deildarstjóri framkvæmda hjá Þjónustu, Jón Trausti Kárason, forstöðumaður rafveitu, og Helgi Guðjónsson, deildarstjóri reksturs rafveitu.
Nýtt umhverfi fyrir rafrænar þjónustubeiðnir
Fulltrúar Veitna greindu frá vinnu við smíði nýs rafræns kerfis til að taka við þjónustubeiðnum. Viðmót kerfisins verður sérstaklega hannað með þarfir rafverktaka í huga. Þá lýstu fulltrúar Veitna yfir ríkum vilja til áframhaldandi samstarfs við Sart við þróun vefviðmótsins.
Fulltrúar Rarik og HS Veitna voru einnig á fundinum og greindu frá sambærilegri þróunarvinnu innan sinna fyrirtækja. Lýstu þeir miklum áhuga á samræmingu milli veitufyrirtækja þannig að þjónustubeiðnir verði einsleitar, sem einfaldar málsmeðferð og eykur skilvirkni í starfsemi rafverktaka.
Samþætting við rafmagnsöryggisgátt HMS
Á fundinum kom fram að allar þjónustubeiðnir til dreifiveitna muni í framtíðinni fara sjálfkrafa inn í rafmagnsöryggisgátt HMS. Rafverktakar geta þá á einfaldan hátt tengt saman þjónustubeiðnir við lokatilkynningar sem sendar eru til HMS, sem mun auðvelda umsýslu og bæta rekstrarumhverfi fagsins.
Góð þátttaka og öflug umræða
Fundinn sóttu tæplega 70 félagsmenn Sart, auk þess sem um 30 manns fylgdust með í gegnum streymi.
Fundarstjóri var Kristján D. Sigurbergsson, framkvæmdastjóri Sart.
Ályktun
Rafræn samskipti milli rafverktaka og veitufyrirtækja eru í örri þróun. Vinna við samræmingu og samþættingu kerfa skiptir lykilmáli fyrir faglegt, öruggt og hagkvæmt vinnuumhverfi í greininni og Sart mun taka virkan þátt í þeirri vinnu
